Małe kraje wyspiarskie na południowym Pacyfiku bardzo często doświadczają ekstremalnych zjawisk klimatycznych, w tym intensywnych opadów deszczu. Skutki zdarzeń ekstremalnych zależą również od wpływu na ludzi, zwierzęta oraz ekosystemy. Te małe kraje wyspiarskie są bardzo podatne na ekstremalne zdarzenia w porównaniu z innymi częściami świata, ponieważ są mniejsze, otoczone rozległymi obszarami oceanu i ograniczoną infrastrukturą.
Sunil Kumar Pariyar, z Instytutu Geofizyki i Centrum Badań Klimatu w Bjerknes na Uniwersytecie w Bergen w Norwegii, i jego współpracownicy, analizując ekstremalne opady deszczu, wzięli pod uwagę cztery czynniki klimatyczne, dzięki którym są one bardziej nasilone w ocieplonym świecie i powodujące często wiele zniszczeń wśród mieszkańców małych wysp, zarówno ludzi, jak i zwierząt i roślin 1.
Naukowcy zaliczyli do tych czynników:
- tropikalne cyklony (TC – tropical cyclone), w tym depresje tropikalne (TD – tropical depression), wśród których są monsuny
- oscylację oceaniczną Maddena-Juliana (MJO – Madden-Julian Oscillation)
- oscylację południową El Nino (ENSO – El Nino Southern Oscillation)
- fale planetarne Rossby’ego, które mogą mieć wpływ dalekosiężny na zmienności klimatyczne
—
Rys. Lokalizacja stacji deszczomierzy wykorzystanych w niniejszym opracowaniu. Trzy skupiska stacji są oznaczone kolorami czerwonym, zielonym i niebieskim. Cieniowane kontury to klimatologia opadów (1979–2018), w mm/dzień, obliczona na podstawie miesięcznego zbioru danych w siatce Globalnego Projektu Klimatologii Opadowej (GPCP – Global Precipitation Climatology Project). (W celu interpretacji odniesień do koloru w tej legendzie rysunku czytelnik jest kierowany do internetowej wersji tego artykułu.) (Sunil Kumar Pariyar i inni, 2020).
—
Swoje wyniki badań zespół Pariyara przeprowadził, analizując charakterystykę pomiarów ekstremalnych opadów deszczu w latach 1979-2018, z 20 stacji na południowym Pacyfiku (początkowo naukowcy rozważali 33) umieszczonych wzdłuż strefy konwergencji południowego Pacyfiku (SPCZ – South Pacific Convergence Zone), usytuowanych w trzech skupiskach (tzw. klastrach).
Do badań naukowcy użyli dwóch indeksów klimatycznych: wielowymiarowych dziennych indeksów Misji Pomiarów Opadów (RMM – Rainfall Measurements Mission) podczas oscylacji Juliana-Maddena (MJO – Madden-Julian Oscillation) w czasie rzeczywistym oraz miesięcznego indeksu Niño3.4 ENSO.
Dzienne indeksy (RMM) pochodzą ze strony internetowej Australian Bureau of Meteorology (http://www.bom.gov.au/climate/mjo/).
Miesięczny indeks Niño3.4 jest obliczany na podstawie miesięcznej temperatury powierzchni morza (SST – Sea Surface Temperature) ze strony internetowej NOAA, ESRL, Physical Science Division (http://www.esrl.noaa.gov/psd/gcos_wgsp/Timeseries/Niño34/index.html).
Dane do badań tropikalnych cyklonów (TC), naukowcy zebrali z Najlepszego Międzynarodowego Archiwum Danych dla Zarządzania Klimatem (IBTraCS – International Best Track Archive for Climate Stewardship) – zestawu danych opartego na 6-godzinnych historycznych zapisach, pochodzących z różnych źródeł, i dostarczającego informacji o naturze burzy, lokalizacji centrum burzy, maksymalnych utrzymujących się wiatrach, minimalnym ciśnieniu centralnym i prędkości burzy.
Ogólnie naukowcy dali do zrozumienia, że pozatropikalne fale Rossby’ego nie mają znaczącego wpływu na ekstremalne opady deszczu na południowym Pacyfiku, jednak mogą generować niezbędne zakłócenia, które mogą przekształcić się w ekstremalne opady deszczu.
—
Referencje:
- Pariyar S. K. et al., 2020 ; Factors affecting extreme rainfall events in the South Pacific ; Weather and Climate Extremes ; https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212094719301434