Czas jakby zatrzymał się w miejscu. Ludzkość przestała przemieszczać się i zmniejszyła maksymalnie tempo eksploatacji Ziemi. Czy przyjdzie czas na refleksję po pandemii? Trudno powiedzieć. Jednak na pewien czas procesy przyrodnicze zregenerują się przy jednoczesnym spowolnieniu ocieplania się planety. Ziemia daje nam sygnał ostrzegawczy abyśmy z większą pokorą podeszli do życia, bo inaczej czeka nasz gatunek definitywny koniec wraz z wieloma innymi gatunkami.
To jest dobry moment na głębsze zastanowienie się czego tak naprawdę chcemy od życia. Dobry moment abyśmy dostrzegli inne gatunki zamieszkujące wraz z nami nasz glob. Kiedy już naprawdę poważnie podejdziemy do tego co się dzieje teraz, to zrozumiemy, że z przyrody trzeba brać tylko tyle ile potrzebujemy i to w jak najmniejszej ilości. Korzystając z energii, powinniśmy szybko przestawiać się na taką, która nie powoduje nie tylko zniszczeń i zanieczyszczeń środowiska naturalnego i naszego cywilizacyjnego, ale i też nie powoduje niebezpiecznego ocieplania się klimatu.
To jest dzwonek alarmowy dla nas, dla ludzkości. Pandemia COVID-19 nie będzie trwała długo, w końcu jak każda, wygaśnie. Ostatnią mieliśmy w 1918 r. w końcowym roku I wojny światowej. Nikt wtedy głośno nie mówił o emisjach gazów cieplarnianych i wymieraniu gatunków, ale te procesy już trwały, choć w wielokrotnie mniejszym stopniu niż teraz. Czy się czegoś nauczymy podczas globalnej kwarantanny. Z pewnością higieny osobistej w znacznie szerszym zakresie niż jeszcze kwartał temu oraz wprowadzimy rygorystyczne zasady sanitarno-epidemiologiczne. Środki finansowe będą bardzo mocno włożone w tworzenie olbrzymiej infrastruktury wokół nauk mikrobiologicznych i medycznych, ale czy przedsięweżmiemy środki zapobiegawcze ratując ekosystemy na Ziemi oraz ratując klimat na niej. Trudno powiedzieć.
Czy w końcu nauczymy się nie tylko skuteczniejszego zarządzania biznesowego by podtrzymać kurs gospodarki globalnej, ale i też wyedukujemy się na temat realnych zagrożeń na Ziemi jak wspomniane wymieranie gatunków czy antropogeniczne globalne ocieplenie. Wszystko przed nami. Powinniśmy postawić na zeroemisyjną energetykę, efektywność energetyczną, elektromobilność i zdalne zarządzanie biznesowe, czyli telekonferencyjne, a nie jak dotychczas było to na żywo konferencyjne zarządzanie. Obniżą się nie tylko koszty takich przedsięwzięć polityczno-biznesowych, ale i też emisje gazów cieplarnianych. Zredukuje się ilość lotów samolotami, rejsów statkami czy podróży komunikacją lądową jak samochody czy pociągi. To wszystko ma swój logiczny sens. Analitycy i eksperci współczesnej ekonomii powinni to mocno wziąć pod uwagę, że w ten sposób nasza cywilizacja może wiele zyskać.
Zmiana modelu życia w kierunku lokalizmu, regionalizmu, a nie globalizmu, również poskutkuje oszczędnością kosztów w produkcji i konsumpcji, a to też przekłada się na znacznie mniejsze emisje gazów cieplarnianych. Również tego rodzaju lokalny izolacjonizm dobrze wpłynie na jakość funkcjonowania wielu ekosystemów. Już dziś widać, gdy ludzie z powodu pandemii odizolowują się od siebie i nie przemieszczają się oraz nie prowadzą jak przedtem ekspansywnej gospodarki, której celem tylko była maksymalna eksploatacja środowiska naturalnego jak najmniejszą liczbą kosztów. To musi się zmienić. Wiele ekosystemów teraz odbudowuje się gdy nie widać ludzi im zagrażających. Czy wyciągniemy z tego jakąś konkretną lekcję? Trudno powiedzieć.
A może jednak nastąpi przełom w myśleniu współczesnych ludzi, którzy zrozumieją, że idea wzrostu gospodarczego, czyli idea rosnącego PKB za pomocą jak najmniejszych kosztów, to nie jest najlepsze rozwiązanie dla rozwoju naszej cywilizacji. Nie tędy droga. Z pewnością wyciągniemy z tego bardzo poważną lekcję zauważając spadek emisji gazów cieplarnianych i odbudowę ekosystemów oraz wielu populacji gatunków, nawet tych, które były na skraju wyginięcia. Czy uda nam się zdać ten test jaki zadała nam nasza Matka Ziemia? Musimy w to wierzyć, że tak. Że w końcu nie tylko słowa, ale i czyny będą się liczyć w poszanowaniu praw natury i klimatu na naszej planecie.