Oto słynny wykres Hockey Stick (kij hokejowy) (
Michael E. Mann, Raymond S. Bradley & Malcolm K. Hughes, 1999). Widać wyrażnie, że Średniowieczne Optimum Klimatyczne było znacznie chłodniejsze od drugiej połowy XX w. i ostatnich 18 lat XXI w. Warto też pamiętać, że ocieplenie średniowieczne miało charakter regionalny, a nie globalny. Panowały wysokie temperatury w strefie południowej Grenlandii i północnej części Europy. Ziemia jednak w średniowieczu była wielokrotnie chłodniejsza niż w XX i XXI w.
–
Proszę zauważyć, jak mocno poszła w górę temperatura od 1950 r. w skali ostatniego tysiąca lat. A w ostatnich 18 lat (mało widocznych na wykresie) jeszcze bardziej została wywindowana w górę. Jest to bezprecedensowy dowód na ocieplenie klimatu z winy ludzi.
Badacze, którzy zamieścili ten wykres w swojej publikacji, szeroko udostępnili go również w 3 Raporcie Oceny Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC) w 2001 roku. Zaalarmowanie opinii publicznej, że ocieplający się świat nabiera coraz większego tempa, sprawiło, że pojawiły się głosy sprzeciwu. Głównie byli to przedstawiciele powiązani z sektorem gospodarczym paliw kopalnych, którzy zasłynęli z zamieszczania w przestrzeni publicznej nieprawdziwych informacji na wiele tematów naukowych, w tym także w kwestii zmian klimatu.
Badacze, którzy zamieścili ten wykres w swojej publikacji, szeroko udostępnili go również w 3. Raporcie Oceny Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu (IPCC) w 2001 roku. Zaalarmowanie opinii publicznej, że ocieplający się świat nabiera coraz większego tempa, sprawiło, że pojawiły się głosy sprzeciwu. Głównie byli to przedstawiciele powiązani z sektorem gospodarczym paliw kopalnych, którzy zasłynęli z zamieszczania w przestrzeni publicznej nieprawdziwych informacji na wiele tematów naukowych, w tym także w kwestii zmian klimatu.
–
Rys. Oryginalny wykres kija hokejowego na półkuli północnej Manna, Bradley & Hughes 1999, pokazuje wygładzoną krzywą zaznaczoną na niebiesko z zakresem niepewności w kolorze jasnoniebieskim. Pokryw ją seria zielonych kropek, pokazujących globalnie 30-letnie średnie wartości z rekonstrukcji konsorcjum PAGES 2k (2013). Czerwona krzywa pokazuje zmierzoną globalną średnią temperaturę, zgodnie ze zbiorem danych HadCRUT4, dotyczących temperatury od 1850 do 2013, opracowanych przez Met Office Hadley Centre oraz Climatic Research Unit na Uniwersytecie East Anglia. Źródło:
Michael E. Mann et al. 1999–
Powyższy wykres dotyczy ocieplenia półkuli północnej na przestrzeni 1000 lat. Gdybyśmy mieli robić go dla północnego Atlantyku — pomiędzy wschodnią Kanadą, Grenlandią, a północną Europą — to okres średniowieczny byłby mocno wyeksponowany względem przynajmniej XX w. I nawet podczas regionalnego Średniowiecznego Optimum Klimatycznego temperatura była wyższa niż podczas tego samego regionalnego ocieplenia w drugiej połowie XX w. Ostatnie jednak ocieplenie w tymże regionie było i jest nieco cieplejszych od regionalnego ocieplenia średniowiecznego.
Jednak patrząc uważnie na ten wykres, widać wyraźnie, że w ciągu 850 lat — od 1000 r. do 1850 r. — następował holoceński spadek temperatury, do momentu, gdy wymuszenie radiacyjne wywołane przez ludzkie spalanie paliw kopalnych nie zaczęło przeważać nad czynnikami naturalnymi, min. orbitalnymi, które skłaniały wysokie szerokości geograficzne półkuli północnej ku nadejściu — jeśli nie kolejnej globalnej Dużej Epoki Lodowej — to przynajmniej ku kolejnej regionalnej Małej Epoki Lodowej.
Jednak silnym wpływem industrializacji gwałtownie zmieniliśmy kierunek trendu temperatury globalnej. Od 1850 r. trend zaczął sprzyjać jej przyrostowi, a od 1950 r. — jej gwałtownemu wzrostowi. Średnia temperatura przy powierzchni Ziemi z dekady na dekadę nieubłaganie rośnie w górę grożąc nam i innym gatunkom katastrofą klimatyczną.
Idea wykresu kija hokejowego Michaela Manna powinna być szeroko analizowana aby rozwiać raz na zawsze dwa mity:
a) o rzekomo cieplejszym średniowieczu (X–XIII w.) niż dziś
b) o rzekomo „zielonej” Grenlandii podczas okresu średniowiecznego
