W minionej dekadzie 2011-2020 najbardziej spektakularne pożary odbyły się głównie w Kalifornii, a w obu dekadach 2001-2020 w Australii. W szczególności ostatni ekstremalnie rozległy, w czasie, jak i w przestrzeni, wielkoskalowy pożar, miał miejsce od grudnia do marca, latem na półkuli południowej w południowo-wschodniej Australii. Duży międzynarodowy projekt naukowy, zajmujący się atrybucją zmian klimatu World Weather Attribution, na bieżąco stara się śledzić najważniejsze wydarzenia związane z ekstremalną pogodą. W jego szczególnej gestii zainteresowań znalazł się właśnie pożar w Australii w latach 2019-2020 1.
—
Fot. Pożar buszu w południowo-wschodniej Australii w latach 2019–2020
—
Zespół naukowy, pod kierownictwem już niestety nieżyjącego Geerta Jan van Oldenborgha, z Holenderskiego Królewskiego Instytutu Meterologicznego (KNMI – Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut), przedstawił ogólny opis przebiegu wydarzeń pożarowych w Australii z punktu widzenia naukowego 2.
W swojej pracy naukowej oraz w serwisie World Weather Attribution autorzy napisali:
W trakcie trwania sezonu pożarowego, bierzemy pod uwagę najwyższy tygodniowy średni wskaźnik pogody pożarowej (FWI – Fire Weather Index) dla każdego punktu siatki, jako miarę najbardziej intensywnego zagrożenia pożarowego, a miesięczną ocenę dotkliwości jako miarę ogólnego sezonowego ryzyka pożarowego. Są one uśredniane na obszarze najbardziej intensywnych pożarów buszu, między górami (Wielki Pas Wododziałowy) a morzem w Nowej Południowej Walii (w tym Australijskim Terytorium Stołecznym) i Wiktorii.
—
Zdjęcia satelitarne NASA z 7 grudnia 2019 r., nałożone znacznikami pokazującymi pożary buszu na wschodnim wybrzeżu Australii
—
Naukowcy z KNMI zastosowali cztery modele w celu obliczenia FWI. I zaobserwowali, że podczas trwających zmian klimatu prawdopodobieństwo wzrostu tak wysokiego wskaźnika pogody pożarowej od 1900 roku wyniosło co najmniej 30%. Modele jednak niedoszacowują trendu wzrostu ekstremalnych fal upałów, gdyż ten wzrost może być nawet wyższy, co naukowcy biorą poważnie pod uwagę. I ma to związek w zwiększeniu trendu FWI, co też obserwują od lat w Australii.
Badacze zauważyli, że co najmniej od 1979 roku ten trend jest cały czas wzrastający. I obliczyli, że w stosunku do 1900 r. prawdopodobieństwo tak wysokiego wskaźnika pogody pożarowej jak w sezonie 2019/2020 wzrosło już nad czterokrotnie.
—
Rys.1. Średnia wysoka temperatura w ciągu dnia w tygodniu kończącym się 1 stycznia 2020 r. Zdjęcie NOAA Climate.gov zaadaptowane z oryginału wykonanego przez Australian Bureau of Meteorology.
—
Rys.2. Procent średnich opadów w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2019 r. Zdjęcie NOAA Climate.gov zaadaptowane z oryginału przez Australian Bureau of Meteorology.
—
Autorzy z World Weather Attribution skupili szczególnie swoją uwagę w pokazaniu analiz na południowym wschodzie kraju, ze względu na obecność występowania w tamtym regionie długotrwałych susz, gdzie też mają miejsce duże skupiska ludności australijskiej.
Pożary traw na terenach nieleśnych mają zupełnie inne cechy i nie były w badaniach wzięte pod uwagę.
—
Referencje:
- Oldenborgh G. J. et al./ 2020 ; Attribution of the Australian bushfire risk to anthropogenic climate change ; Natural Hazards and Earth System Sciences ; https://nhess.copernicus.org/articles/21/941/2021/
- Oldenborgh G. J. et al./ 2020 ; Attribution of the Australian bushfire risk to anthropogenic climate change ; World Weather Attribution ; https://www.worldweatherattribution.org/bushfires-in-australia-2019-2020/